1. İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi / Şair Evlenmesi /1859
2. İlk yerli roman : Şemsettin Sami / Taaşşuk-ı Talat ve Fitna
3. Batılı tekniği uygun ilk roman : Halit Ziya Uşaklıgil /Aşk-ı Memnu
4. İlk çeviri roman : Yusuf Kamil Paşa/ Fenelon’dan Telemak / 1859
5. İlk köy romanı : Nabizade Nazım / Karabibik
6. İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf / Eylül
7. İlk gerçekçi (realist) roman : Recaizade Mahmut Ekrem / Araba Sevdası
8. İlk tasvir ve tahlil ağırlıklı roman Namık Kemal / İntibah
9. Yurdumuzda ilk gazete: Zimirini ((1824)
10. İlk resmi Türkçe gazete : Takvim–i Vaka
11. İlk yarı gazete : Ceride-i Havadis
12. İlk tarihi roman : Namık Kemal / Cezmi - A. Mithat / Yeniçeri
13. İlk özel gazete : Şinasi ile Agah Efendi / Tercüman-ı Ahval
14. İlk pastoral şiir : A.Hamit Tarhan / Sahra
15. İlk şiir çevirisini yapan, ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan
ilk Türk gazeteci : Şinasi
16. Aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan : A.Hamit Tarhan / Eşber veya Sardanapal
17. İlk bibliyografya : Keşfü’z Zünun / Katip Çelebi
18. ilk biyografi: Hoca Dehhani – Selçuklular Şartnamesi
19. İlk hatıra (anı) kitabı : Babürşah / Babürname
20. İlk hamse yazarı : Ali Şir Nevai
21. İlk tezkire : Ali Şir Nevai / Mecalisün Nefais
22. İlk antolojisi : Ziya Paşa / Harabat
23. İlk atasözleri kitabı : Şinasi /Durub-i Emsal-ı Osmaniye
24. İlk hikaye kitabı : A.Mithat Efendi / Letaif-i Rivayet
25. İlk fıkra yazarı : Ahmet Rasim
26. İlk Türkçe yazılan ilk kitap : Kutadgu Bilig
27. İlk siyasetname : Kutadgu Bilig
28. Cumhuriyet dönemi ilk mensur şiir örneklerini veren : Halit Ziya Uşaklıgil
29. ilk mensur şiir örneklerini veren : Recaizade Mahmut Ekrem
30. Şiirde ilk defa Türk kelimesini kullanan : Mehmet Emin Yurdakul
31. Türkçe'nin ilk gramer kitabını yazan: Baskakov
32. İlk makale : Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi
33. İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk : Fecr-i Ati
34. Cumhuriyet sonrası ilk bildiri yayınlayan topluluk: Yedi Meşaleciler
35. Mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : Kutadgu Bilig
36. İlk seyahatname : Seydi Ali Reis / Mir'atül Memalik
37. İlk Edebiyat tarihçimiz: Abdulhalim Memduh Efendi
38. Batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz : Fuat Köprülü
39. Sahnelenen ilk tiyatro : Namık Kemal / Vatan yahut Silistre
40. Kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: Tevfik Fikret
41. Şiirde noktalama işaretlerini ilk kullanan: Tevfik Fikret
42. Türkçe'nin ilk dil bilgisi kitabı : Süleyman Paşa / Sarf-ı Türki
43. İlk natüralist eserimizin yazarı : Nabizade Nazım / Zehra
44. Divan Edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim
45. Şarkı nazım türünü ilk kullanan: Nedim
46. İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi : Kamus'ul Alam
47. İlk sözlüğümüz : Kaşgarlı Mahmut / Divan-ı Lügat-it Türk
48. Matbaada basılan ilk kitabımız: Vankulu Lügatı
49. İlk Türkçe sözlük : Şemsettin Sami - Kamus-ı Türki
50. İlk özdeyiş örneklerini veren : Ali Bey / Lehçet’ül Hakayık
51. İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz : Kutadgu Bilig
52. Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin : Orhun Abideleri
53. Edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan : R. Mahmut Ekrem
54. Edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden : Mehmet Emin Yurdakul
55. Konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı : Ömer Seyfettin
56. İlk deneme yazarı: Nurullah Ataç
57. Edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan : A. Hamit Tarhan / Validem
58. İlk köy şiiri : Muallim Naci / Köylü Kızların Şarkısı
59. İlk alfabemiz : Göktürk Alfabesi
60. Tekke şiirinin babası : Ahmet Yesevi
61. İlk Türk destanı : Alp Er Tunga Destanı
62. Bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan : Namık Kemal
63. Bizde epik tiyatro türünün kurucusu : Haldun Taner
64. İlk kadın romancımız : Fatma Aliye
65. Süslü nesrin ilk temsilcisi : Sinan Paşa
66. Dünyanın bilinen ilk destanı : Sümerlerin Gılgamış Destanı
67. Dünyanın en büyük ve ilk Müslüman Türk Destanı : Kırgızların Manas Destanı
68. Edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan : Şinasi
69. Kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman : Halide Edip Adıvar / Ateşten Gömlek
70. İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı : Ahmet Vefik Paşa
71. İlk divan şairi : Hoca Dehhani
72. Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu'yu işleyen : Refik Halit Karay
73. En başarılı psikolojik roman yazarımız : Peyami Safa / 9.Hariciye Koğuşu
74. İlk çocuk şiirlerini yazan : Tevfik Fikret / Şermin
75. Dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı : Genç Kalemler
76. Hayat hikayesini İngilizce yazan ilk yazarımız: Halide Edip Adıvar
77. İlk çocuk yayınımız: Eftal ve Mümeyyiz
78. İlk Çocuk Romanı: Mahmut Yeşari / Bağrı Yanık Ömer
79. İlk Çocuk Şiir Kitabı : İbrahm Alaattin Gövsa / Çocuk Şiirleri
80. İlk Çocuk Tiyatromuz: M. Kemal Küçük / Çocuklara Tiyatro Dersi – Gülmeyen Çocuk
81. İlk edebiyat dergimiz: Hazine-i Evrak
82. İç monolog tarzında yazılmış ilk roman: Adalet Ağaoğlu / Bir Düğün Gecesi
83. Post-modern tarzında eser veren ilk yazarımız: Tutunamayanlar / Oğuz Atay
84. İlk yerli çizgi roman Türk Kahramanı: Köroğlu (1953)
85. Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü : Kara Maske (1943)
86. En uzun ömürlü edebiyat dergisi : Varlık Dergisi (1933)
87. İlk edebi tartışma: Namık Kemal ile Ziya Paşa arasında
88. İlk divan sahibi sanatçımız: Yunus Emre
89. İlk mizah gazetemiz: Namık Kemal / Diyojen
90. Serbest vezni kullanan ilk kullanan şair: Nazım Hikmet Ran (1929)
91. Cumhuriyet dönemi heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : Yusuf Ziya Ortaç / Binnaz
92. Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri : A. Hamit Tarhan / Nesteren
93. Lügat sözlük hakkında yazılan ilk lügat: D. Mehmet Doğan / Bir Lügat Bulamadım
94. İlk edebi topluluk: Servet-i Fünun
95. Türk Edebiyatı'nda yayınlanmış ilk öykü kitabı: Emin Nihat Tarlan / Müsameratname
96. Türk Edebiyatı'nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisi: Şinasi
97. Türk Edebiyatı'nda yazıya geçirilen ilk masallar: Billur Köşk Masalları
98. Türk masallarını ilk defa derleyen: İ. Kunoş adlı Macar bilim adamı
99. Türk masallarını ilk defa yayınlayan yabancı ülke: 16. Lui dönemi Fransa
100. Aşık Veysel’i Türk halkına ilk tanıtan: Ahmet Kutsi Tecer
101. Batılı anlamdaki Türk resmine figür kullanan ilk ressam: Osman Hamdi Bey
102. Cumhuriyet tarihinin ilk ressamı Refik Epikman
103. Türkiye’nin ilk kadın caz piyanisti: Nilüfer Verdi
104. İlk Türk filmi: Fuat Uzkınay / 'Ayastefonos'daki Rus Abidesinin Yıkılışı' (1914).
105. İlk sesli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / İstanbul Sokaklarında
106. Yasaklanan ilk film: Metin Erksan / Aşık Veysel’in hayatı
107. İlk uluslararası ödül: Metin Erksan / Susuz Yaz
108. İlk renkli Türk filmi: Muhsin Ertuğrul / Halıcı Kız
109. İlk renkli belgesel film: Ali İpar – İlhan G. Arakon / Bir Şehrin Doğuşu
110. Köy hayatını anlatan ilk Türk filmi: Lütfi Akad / Beyaz Geceler
111. İlk sinema gösteriminin yapıldığı yer: Yıldız Sarayı (1896)
112. İlk kadın seslendirme yönetmeni: Sacide Keskin
113. Seslendirme işlemi Türkiye’de yapılan ilk film: Muhsin Ertuğrul / Bir Millet Uyanıyor
114. Basılan ilk küçük hikaye kitabı: S. Sezai / Küçük Şeyler
115. Bilinen ilk Türk yazar: Yollug Tigin
116. Türkiye'de bilinen ilk resim sergisi, İstanbul Atmeydanı'nda (Hipodrom) açıldı.
117. Türkiye’de çekilen ilk belgesel: Ayastefonos'taki Rus Abidesi'nin yıkılışıdır.(1914)
118. Türkiye’de afiş sanatının öncüsü: İhap Hulusi Görkey (1929)
119. İlk Anket Düzenleyen Dergi: Mektep ( Karabet Efendi)
120. İlk dergi : Vakayi-i Tıbbiye
121. İlk Edebiyat Tarihi : Abdülhalim Memduh / Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye
122. İlk spor dergisi: Sait çelebi / Spor Alemi (1919 – 1921)
123. Fotoğrafçılık konusunda ilk kitap : Yüzbaşı Hüsnü Efendi / Risale-i Fotoğrafya
124. İlk Fotoğrafçılık dergisi: Saffet Sürel –Şinasi Barutçu / Profesyonel ve Amatör Foto Dergisi
125. İlk fotoğraf sergisi: 1942 yılında Gazi Öğretmen okulunda açıldı
126. İlk fotoğraf yarışması : 1933 Ankara Halkevleri tarafından yapıldı
127. Yurdumuzda ilk fotoğrafhane: 1845 yılında M.Yana tarafından açıldı.
128. İlk Güzel Sanatlar Akademisi: Sanayi-i Nefise Mektebi
129. İlk haber ajansı : Anadolu Ajansı
130. İlk özel haber ajansı : Türk Haberler Ajansı (THA) / Kadri Kayabal
131. İlk Heykel : Osman Gazi büstüdür (1914)
132. İlk heykeltıraş : İhsan Aksoy
133. İlk Kabare Tiyatrosu: Haldun Taner /Devekuşu Kabare Tiyatrosu (1962)
134. İlk Marş: Mahmudiye Marşı (1289)
135. İlk Milli Marş: İstiklal Marşı (1921)
136. İlk Opera yapıtımız: Ahmet Adnan Saygun / Özsoy (1928)
137. İlk Sansür : Ali Kararnamesi
138. İlk Kadın sinema oyuncumuz: Bedia Muvahhit – Neyyire Neyir
139. İlk Kadın tiyatro sanatçımız: Afife Jale
140. İlk Kadın opera sanatkarımız: Semiha Berksoy
Anasayfa 
Konu: Edebiyatımızda ilkler 
Paz Ocak 18, 2009 12:02 pm
